VeChain Nedir? VET Hakkında Tüm Detaylar

Gerçek dünya ile blockchain’i bir araya getiren başlıca projelerden biri VeChain. Tedarik zinciri odaklı VeChain nasıl çalışıyor? VET ne işe yarıyor? Nasıl satın alınır?

Soruların cevabını bu yazıda bulabilirsiniz.

VeChain düşük enerji gereksinimiyle yüksek işlem çıktısı sunan bir katman 1 (layer 1) blockchain ağıdır. İşletme düzeyinde bir protokol olan VeChain, tedarik zincirlerini geliştirmeye odaklanıyor.

Blockchain Sunny Lu ve Jay Zhang tarafından geliştirildi ve 2015 yılında Ethereum üzerinde kullanıma açıldı. Protokol 2018 yılında kendi blockchain ağı VeChainThor’a taşındı.

VeChain, işletmelerin tedarik zinciri süreçlerini blockchain’e taşımak ve iyileştirmek için şeylerin interneti (IoT), NFC ve akıllı çipler gibi teknolojileri de kullanıyor.

Tedarik zincirlerinde farklı ürün veya partilere ilişkin veriler farklı yerlerden geliyor. Verilerin gelmesinin ardından bu verilerin doğruluğunun da kontrol edilmesi gerekiyor.

Zincirde parçalanmaya yol açan bu durum, veri akışını ve işlemeyi de geciktiriyor, hatta kimi durumlarda aksaklıklara sebep olabiliyor.

VeChain’de ürünün orijinalliğinden ve kalitesinden depolama sıcaklığına ve teslimat aracına tedarik zincirine dair birçok detay takip edilebiliyor. Bunun için her bir ürün veya partiye kimlik numarası veriliyor. Bu kimlik numarası NFC, RFID veya QR kodu olabiliyor.

Kimliği kaydedilen ürün veya partinin tedarik zincirinde geçirdiği her aşama takip ediliyor ve blockchain’e kaydediliyor. Blockchain’in herkes tarafından takip edilebilirliği, tedarik zincirlerine şeffaflık da kazandırıyor.

VeChain yetki ispatı (proof of authority) konsensüs mekanizmasını kullanıyor. Yani işlemleri kripto para stake etmiş ve kimliği doğrulanmış bir grup düğüm doğruluyor.

Söz konusu doğrulama mekanizması, tedarik zinciri verilerinin onaylanmasını sağlarken, onay verenlere de sorumluluk yüklüyor. Çünkü bu mekanizma sayesinde kötü niyetli davranmaları halinde yalnızca stake ettikleri kripto paraları değil, itibarlarını da kaybediyorlar.

Blockchain’in işletmelerin özel ihtiyaçlarını karşılayabilecekler meta işlem özellikleri bulunuyor. Örneğin başka bir işlem gerçekleşmeden işlemeye konmayan bağıl işlem emirleri verilebiliyor veya vadeli işlem emirleri girilebiliyor. 

VET, VeChain ekosisteminin iki kripto parasından biridir. VET, yönetişim amaçlı ve değer aktarmak için kullanılır.

Ethereum blockhain’inde piyasaya sürülen VET, 2018 yılında kendi blockchain ağına taşındı. Blockchain’i etkileyen değişiklik tekliflerinde oy kullanmak için VET sahibi olmak gerekiyor. Merkeziyetsiz uygulama ve akıllı sözleşmeler arası değer transferi de VET olarak yapılıyor.

Ekosistemin diğer token’ı olan VTHO ise blockchain’de gerçekleştirilen işlemlerin gas ücretini ödemek için kullanılıyor. VET sahipleri ayrıca VTHO ile ödüllendiriliyor.

Ayrıca her iki token da serbest piyasada işlem görüyor ve yatırım araçları olarak kullanılıyor.

VET, merkezi ve merkeziyetsiz birçok kripto para borsasında listeleniyor. Mayıs 2024 itibarıyla bu borsalar arasında Binance, Coinbase, Crypto.com, KuCoin, HTX, Gate, MEXC, Bitfinex, Upbit, Paribu ve Bithumb yer alıyor.

VTHO ise Binance, Crypto.com, Gate, MEXC, BitMart ve Bitvavo’da listeleniyor.